PRIMA SHARInG-MeD ve Çukurova Üniversitesi

Toprak Bilimi Ve Bitki Besleme Bölümü Tarafından Düzenlenen “Akdeniz Kurak Alanlarının İklim Değişimleri ve Toprak Bozulması Sonucu Bozulan Toprak Sağlığının ve Tarımsal Dayanıklılığın Sağlanması” Konulu Yaz Okulu”

1-3 Eylül 2025

ADANA

PROGRAM

Kayıtlar 1-3 Eylül 2025 tarihleri için

1-3 Eylül 2025 tarihleri arasında Çukurova Üniversitesi Adana’da düzenlenecek SHARInG-MeD Okul Günlerine kayıt yaptırmak için lütfen mevcut formu doldurunuz.

Vereceğiniz mail adresi haberleşme amaçlı kullanılacaktır.

Sağlanan bilgiler, AB Genel Veri Koruma Yönetmeliği'ne (GDPR) (https://gdpr.eu/what-is-gdpr/) ve her katılımcı ülkenin ilgili yasalarınauygun olarak işlenecektir . Bilgi sağlamak, söz konusu bilgilerin proje amaçları doğrultusunda kullanılmasını da içerir. Her durumda, bu bilgilerin hiçbiri kamuya açıklanmayacaktır. Sağlayıcı, koordinatöre (sergio.saia@unipi.it) "SHARInG-MeD private infos to delete" (Silinecek Özel Bilgiler) başlıklı bir e-posta göndererek, bilgilerinin silinmesini istediği zaman talep edebilir.

PROGRAM

1 Eylül 2025

• 9.30 - 9.50 Hoş geldiniz, Prof. İbrahim Ortaş (SHARInG-MeD PRIMA projesi Ç.Ü. Yürütücüsü)
• 9.50-10.00 Prof. Selim EKER (Ç.Ü. Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölüm Başkanı)
• 10.00 - 10.10 Prof. Dr. Nazan KOLUMAN (Ç.Ü. Ziraat Fakültesi Dekanı)
• 10.10-10.20 Prof. Hamit Emrah BERİŞ (Çukurova Üniversitesi Rektörü)
• 10.20 - 11.00 Prof. Dr. Süha Berberoğlu (Ç.Ü. Peyzaj Mimarlığı Bölümü) (PRIMA projesi "Akdeniz Bölgesi'nde Sürdürülebilir Toprak Yönetimi için Toprak Sağlığı İzleme ve Bilgi Sistemleri (SOILS4MED)")
• 11.00 - 11.30 Prof. Sergio SAIA (Coordination of SHARlnG-MeD, University of Pisa, IT) (SHARlnG-MeD, PRIMA 2022. Toprak Sağlığında Araştırma ve Yenilik Eylemi Ekosistemi )
• 11.30 - 12.00 Prof. Dr. Ebru Kafkas (Ç.Ü. Bahçe Bitkileri Bölümü) (Çukurova Bölgesinde Sürdürülebilir Tarım Teknolojileri ve Küresel İklim Değişikliği)
• 12.00 - 12.30 Prof. Maria Rosa Mosquera Losada, SUS-SOIL Koordinatörü, Santiago De Compostela Üniversitesi, ES) (AB Misyonu Toprak ve hem AB'de hem de Akdeniz'deki diğer ülkelerde çevresel, ekonomik ve sosyal sürdürülebilirliği teşvik etmek için kullanılan canlı laboratuvar aracı: SUS-SOIL projesi)
• 12.30 - 13.00 Prof. Sergio SAIA, Prof. İbrahim Ortaş, Prof. Rim Ben Amor (Akdeniz ve kurak koşullara özel vurgu yapılarak faaliyetler arasında genel tartışma ve iş birliği olanakları)
• 14.30 - 15.30 Başkan : Sergio Saia . (Ortak özellikler, farklılıklar ve bunların verimli entegrasyonları ve paydaşlara daha sağlam ve eksiksiz veriler sunmak için projeler arasında iş birliği) Tartışanlar: Maria Rosa Mosquera Losada, Süha Berberoğlu, Selim Kapur, İbrahim Ortaş

2 Eylül 2025

• 08.30 Otelden Cukurova Üniversitesi Araştırma Uygulama Çiftliği, Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü Araştırma Alanı
• 09.15 - 12.00 Türkiye, İtalya, Fransa, İspanya, Fas, Cezayir, Tunus, Hırvatistan ve Yunanistan'dan öğretmenler tarafından toprak yararlı organizmaları ve toprak sağlığı konusunda saha eğitimi (Uzun vadeli saha deneyleri veya proje deneylerini ziyaret edin, https://maps.app.goo.gl/D1LXrXhq4zZbF1EM9)
• 12.00 - 14.00 arası üniversite kafeteryasında öğle yemeği.
• 14.00 - 14.45 Doğu Akdeniz Ormancılık Araştırma Enstitüsü (https://www.ogm.gov.tr/doguakdeniz/).

3 Eylül 2025 

• 09.30 - 09.45 Prof. İbrahim Ortaş (Günün kısa tanıtımı ve konuşmacılar)
• 9.45-10.15 Prof. Sergio Saia (UNIPI, IT) (Toprak Sağlığı, tanımlar, yönetim ve politika kullanımı)
• 10.15-10.45 Tatiana Robledo and Maria Lopez (UGR, ES) (Toprak sağlığı ve tarım perspektifinden toprak mikropları)
• 11.15 - 11.45 Prof. İbrahim Ortaş (CU, Türkiye) (Karbon stabilizasyonunda ve toprak sağlığında faydalı mikropların rolü, özellikle tarımda mikorizanın toprak üzerindeki etkileri işlenecek)
• 11.45- 12.15 Prof. Dr. El Hassan Mayad (UIZ, Fas) (Nematodlar ve toprak sağlığı, özellikle tarım arazilerine vurgu)
• 13.30 - 14.30 Prof. Tiphaine Chevalier (IRD, Fransa) (Toprak İnorganik Karbonu ve Toprak Sağlığı)
• 14.30 - 15.00 Dr. Muhammad Mohsin Abrar (Mineral ve organik gübrelemesi altında toprak profili boyunca organik karbon stabilizasyon mekanizmaları.)
• 15.00 - 15.30 Prof. Igor Bogunovich (FAZ, Hırvatistan) (Ekim Alanında Biyoçar ve Toprak Sağlığı)
• 15.30 - 16.00 Prof. Hichen Chenaker (ENSF, Cezayir) (Su ve toprak sağlığı)
• 16.00 - 16.30 Prof. Rim Ben Amor ve Prof. Imene Dridi (UTM, Tunus) (Jeokimya, jeoloji ve tarımda toprak sağlığı)
• 17.00 - 17.30 Prof. Rim Ben Amor ve Prof. Imene Dridi (UTM, Tunus) (Jeokimya, jeoloji ve tarımda toprak sağlığı)
• 17.00 - 17.30 Dr. Ioannis Zafeiriou (AUA, Yunanistan) (Toprak sağlığı ölçümleri için hiperspektral görüntüleme ve makine öğrenimi)
• 17.30 - 18.00 Dr. Elisa Bruni (LG-ENS, Fransa) (Toprak Sağlığı için Süreç Tabanlı Modeller)
• 18.00 - 18.30 Prof. Rattan Lal (Toprak Bilimi alanında seçkin üniversite profesörü, CFAES Rattan Lal Karbon Yönetimi ve Sequestration Merkezi Direktörü, Ohio State Üniversitesi, ABD) (Küresel Sorunları Ele Almak İçin Sürdürülebilir Tarım ve Toprak Yönetimi)

Akdeniz Kurak Alanlarının İklim Değişimleri ve Toprak Bozulması Sonucu Bozulan Toprak Sağlığının ve Tarımsal Dayanıklılığın Sağlanması” Konulu Yaz Okulu”

FAO ve AB, Akdeniz’deki Toprak Sağlığını Koruma ve İyileştirme Çabalarına Yönelik Stratejik Bir Çerçeve Sunmaktadır. Ancak, sürdürülemez arazi yönetimi, aşırı otlatma, ormansızlaşma ve iklim değişikliğinin etkisiyle Akdeniz bölgesindeki toprakların %60-70’inin bozulduğu ve durumun daha da kötüleşeceği öngörülmektedir. Toprak organik karbonunun azalması, toprak sağlığı ve gıda güvenliği üzerinde doğrudan bir tehdit oluşturmaktadır. Kuzey Afrika ve Güney Avrupa bölgesinde hâkim olan aşırı iklim koşullarına ek olarak, sürdürülemez arazi ve su yönetimi, aşırı otlatma, ormansızlaşma ve orman yangınları, bu alanların büyük bir kısmını çölleşmeye yol açmaktadır.

Bu bağlamda, SHARInG-MeD’in görüşü, toprak organik karbon potansiyelinin azalma eğiliminden öte, zaten azalmış olan düşük organik toprak karbonunun doğrudan toprak sağlığını tehdit etmesiyle ilgilidir. SHARInG-MeD (Soil Health and Agriculture Resilience through an Integrated Geographical Information Systems of Mediterranean Drylands - Akdeniz Kurak Alanlarının Entegre Coğrafi Bilgi Sistemleri Aracılığıyla Toprak Sağlığı ve Tarımsal Dayanıklılık) projesinin genel amacı, Akdeniz bölgesinde toprak ve tarım göstergelerinin kullanımını ve bunlar arasındaki ilişkileri inceleyerek politika yapıcılar, bilim insanları, toprakların son kullanıcıları gibi paydaşları bilgilendirip, tarımsal sürdürülebilirliği artırmak için fiziko-kimyasal, biyolojik (mikroorganizmalar, nematodlar, omurgasızlar, bitkiler), tarımsal, ekonomik ve çevresel göstergeleri entegre eden standart bir toprak izleme planı oluşturmaktır.

SHARInG-MeD Projesinin Altı Temel Belirlenmiş Hedefi Bulunmaktadır:

Amaç 1: Örneklenmemiş alanları kapsayarak toprak örneklerinin temel analizlerini yaparak temel toprak haritalarını güncellemek.

Amaç 2: Toprak özelliklerinde arazi kullanımı ve arazi kullanım değişiminin rolünü incelemek.

Amaç 3: Toprak özelliklerinin, ürün yönetimi, verimlilik, ekonomik ve çevresel etkilerle olan ilişkisini analiz ederek bu ilişkilerdeki boşlukları doldurmak.

Amaç 4: Toprak bozulması süreçlerini değerlendirerek gelecekte alınması gereken önlemleri belirlemek.

Amaç 5: Araştırma sürecinde bilim insanları ve iletişim uzmanlarının bir araya getirilerek projenin amaçlarını ilgililere aktarmak ve geri bildirim alarak yeni bir planlama sağlamak.

Amaç 6: Toprak fonksiyonlarını geliştirmek için sürdürülebilir tarım-toprak yönetim uygulamalarını teşvik etmek.

SHARInG-MeD projesi ile Akdeniz tarım alanlarında toprak kalitesi üzerinde arazi kullanımının etkileri, agroekolojik yaklaşımlar uygulamaları ile sağlanmaya çalışılacaktır. Proje, geniş ölçekte toprak özelliklerinin modellerini; en ince detaylarına kadar toprak özelliklerinin değişimlerini; arazi veya ürün yönetim uygulamaları ile tarımsal sistemlerin veya ürünlerin çevresel ve ekonomik performansları arasındaki ilişkileri modellemeyi; farklı kamu veri tabanları arasında toprak verilerinin uyumlaştırılmasını ve Akdeniz’in kurak bölgelerinde, özellikle Batı Asya ve Kuzey Afrika (WANA) bölgelerinde, toprak iyileştirme uygulamalarının yaygınlaştırılmasını hedeflemektedir.

SHARInG-MeD projesinde, bozulan toprak sağlığını iyileştirmek için bölgede farklı arazi kullanımına dayalı olarak 5 farklı kullanıma ait toprakların fiziksel, kimyasal ve biyolojik özellikleri tanımlanacaktır. Elde edilen veriler haritalanarak gelecekteki sağlıklı ve sürdürülebilir toprak yönetimi için çiftçiler, üreticiler, kamu ve üniversite bilim insanlarının katılımıyla toprak konusunda farkındalık yaratılacaktır.

Bu bağlamda, SHARInG-MeD, 1-3 Eylül tarihleri arasında Çukurova Üniversitesi'nde bir yaz okulu ve toplantı düzenleyecektir. Yaz okulunun amacı, toprak karbon tutulumunu ve tarımsal dayanıklılığı artıran en son gelişmeler ile metodolojilere odaklanarak kapsamlı bir eğitim deneyimi sunmaktır. Yaz okulunda, öğrenciler ve ilgili uzmanlar toprak sağlığının iyileştirilmesi, sürdürülebilir tarım, gıda güvenliği ve iklim değişikliği konularında hem pratik hem de teorik eğitim alacaklardır. Yaz Okulu günü, SHARInG-MeD projesinin Karbon Grubu tarafından organize edilmekte ve Ziraat Fakültesi, Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü tarafından desteklenmektedir. Konuyla ilgilenen lisansüstü araştırma öğrencileri katılım sağlayabilirler.

Çalıştayın Amacı

SHARInG-MeD Projesi tarafından düzenlenen programın amacı, ülkemizde üzerinde görece az çalışma yapılmış olan Akdeniz ekosisteminde bozulan toprak yapısının tanımlanması; toprakların organik karbon içeriğinin sağlanması amacıyla organik gübreleme, mikoriza ve diğer mikroorganizmaların uygulanması; toprak bitki yönetimlerinin geliştirilmesi konularında bilgi sağlamaktır. Bu çerçevede gerçekleştirilecek yaz okulunda, iklim değişikliğine neden olan CO2 gazı salımı ve ölçümleri konusundaki çalışmaların daha da yaygınlaştırılması işlenecektir. Aynı zamanda tuzlu alanların yaygınlaştığı ortamlarda mikoriza ve diğer ekolojik yaklaşımların etkileri de tartışılacaktır. Yaz okulunda, verimliliği etkileyen ekolojik bitki-toprak yönetimleri de anlatılacaktır.

Yaz okulunun hedef kitlesi, toprak ve orman ekolojisinde yaygın olarak çalışan araştırıcılardır. Bu kitleye, sözü edilen konularda temel bilgiler verilecek ve arazide uygulamalar yaptırılacaktır. Yaz okulu, kendi alanında bir ilk olacağı için işleyişinde bazı eksiklikler ve yetersizlikler olabilir. Takip eden zamanlarda diğer kurum ve kuruluşlarla iş birliği yapılarak, belirli aralıklarla, daha geniş bir zaman diliminde ve daha kapsamlı olarak değişik uygulamalara dayalı ileri düzey kurslar düzenlenmesi olasılığı vardır.

Not-1

Yaz okulu, doğrudan uygulamalı ve teorik bir şekilde gerçekleştirileceği için sınırlı sayıda katılımcı kabul edilecektir. Konu ile doğrudan ilgili araştırıcılar öncelikle tercih edilecektir. Katılımcıların günlük iaşe giderleri proje tarafından karşılanacak olup, katılımcılar kendi olanaklarıyla ulaşım ve konaklama masraflarını karşılayacaktır. Konaklama konusunda yardımcı olunacaktır.

Not-2

Yaz okulu SHARInG-MeD tarafından organize edildiği için tam katılım sağlayanlara sertifika verilecektir.

Lojistik ve İletişim

Prof. Dr. İbrahim ORTAŞ

Tel. ve Faks: +90(322)338 6643/102

E-posta: iortas@cu.edu.tr

ibrahimortas@gmail.com

Organizasyon Komitesi İbrahim Ortaş (ÇÜ); Mehmet Işık (ÇÜ); Veysi Akşahin (ÇÜ);

Sadiye Kibritçi (ÇÜ); Feyzullah Öztürk (ÇÜ); Muhsin Abrar,

Daha fazla bilgi için Dr. Sergio Saia (UNIPI). E-post sergio.saia@unipi.it

Telefon: +90 5337692415.

Yaz okulu SHARInG-MeD projesi tarafından gerçekleştirmiş ve desteklenmiştir.