Okuyucularım, her yılın sonunda, o yılki okuma-yazma etkinliklerimle ilgili kendime ve okurlara adeta bir rapor verdiğimi bilirler. Sanırım, bunu yadırgayan yoktur. Ben de arkadaşlarımın neler okuduklarını merak ederim ve okuma önerilerini dikkate almaya çalışırım. Birbirimizden öğrenemeye ihtiyacımız olduğunu kim inkâr edebilir?
Bendeniz bu yıl aşağıda kimliklerini belirttiğim 13 kitabı okudum. 14.sü de elimde, yılbaşına kadar bitireceğim.
Ben yılda 30-40 kitaptan aşağı okumazdım. Nasıl oldu da bu yıl 14 kitapta kaldım! Masumiyetimi açıklayacağım. Her şeyin bir nedeni var değil mi?
Ben aslında bu yıl 14 kitap okumakla yetinmedim. Bunlar benim sonuna kadar okuduğum kitaplardır. Bir de belirli yerlerini okuduğum kitaplar var.
Dört ciltlik Kurtuluş Savaşı Günlüğü kitabımın Türk Tarih Kurumunda mevcudunun bittiğini, yeni baskı yapacaklarını ve benim ekleyeceklerim varsa hazırlamamı iki yıl önce haber vermişlerdi. İki yıl boyunca yaklaşık konu ile ilgili 200’e yakın kitabın ilgili bölümlerini gözden geçirdim ve Kurtuluş Savaşı Günlüğü’ne eklenecek bilgileri not ettim. Böylece, zaten her biri hacimli ciltler dörtte birle üçte bir oranında büyüdü. Metinleri Eylül sonlarında Kuruma ilettim. 2026 yılı içinde basılarak tarih meraklılarının hizmetine sunulacağını tahmin ederim.
Bilindiği üzere okuma faaliyetinin konusu yalnız kitaplar değildir. Günlük gazeteler, dergiler, internet sitelerinde yayımlanan haber ve yorumlar da bunun içindedir. Kitap, gazete ve dergilerin yerini gitgide cep telefonlarının ve bilgisayarların aldığı da yazılıp söyleniyor.
Bendeniz eski kuşağın bir üyesi olarak her gün kâğıt ve mürekkep kokusu almadan duramam. Bu nedenle eve gazete olarak her gün Cumhuriyet ve Hürriyet gazeteleri giriyor. Çünkü bu gazeteler, Türkiye’de iktidar ve muhalefetin olaylara nasıl baktığı, hangi haberleri nasıl verdiği ile ilgili iki örneği oluşturuyor. Pandemiden beri 5 yıldır Hürriyet gazetesinin verdiği Bulmaca Eki’nde her gün üç bulmacayı da çözmeden duramıyorum Dediklerine göre bulmaca çözmek belleği güçlendiriyormuş. Bazı günler gazeteleri çeşitlendirdiğimiz oluyor.
Dergi olarak da eve üç ayda bir yayınlanan iki dergi geliyor. İstanbul’dan benim yazılarımın da yer aldığı Tükenmez ve Fatsa’dan şiir ve edebiyat dergisi Gargalak. Okumaya zamanım yetmediği için Bilim ve Gelecek dergisine bu yıl abone olmadım. Yerel gazeteler de posta ücretinin yüksekliği nedeniyle artık gönderilmiyorlar.
OKUDUĞUM KİTAPLAR
Önce 2025 yılında okuduğum kitapların listesini vereyim.
- Çayır Çimen Geze Geze, Ayhan Sarıhan, Gezi yazıları, Ankara, 2025, 165 sayfa, kendi yayını.
- Benim Yeşil Pasaportum Var, Ayhan Sarıhan, Ankara, 2025, 80 sayfa, kendi yayını.
- Beyceli Derlemeleri, Ayhan Sarıhan, Ankara, 2025, 115 sayfa, Kendi yayını.
- Ziya Yılmaz, Barış Mutluay, İstanbul, 2024, 464 sayfa, Ayrıntı Yayınları.
- Kırmızı Perçemli, Hasan Ürel, Ankara, 2024, 126 sayfa, Akdoğan Yayınları.
- Uygarlıkların Batışı, Amin Maalouf, Çev. Ali Berktay, İstanbul, 2019, 198 sayfa, Yapı Kredi Yayınları
- Andrea Delfin, Paul Heyse, Çevirenler: Basir Feyzioğlu, Şahap Sıtkı İlter, İstanbul, 2001, 122 sayfa, Cumhuriyet Klasikleri.
- Düş Oyunu, August Stringberg, oyun, Çeviren Arif Obay, İstanbul, 2001, 96 sayfa, Cumhuriyet Kitapları.
- Mozard Prag Yolunda, Eduard Morike, Çevirenler Mediha Onay, Şerif Onay, İstanbul, 1999, 112 sayfa, Cumhuriyet Kitapları.
- Yeniden Doğmak, şiir, Ayten Gezer, Bursa, 2014, 88 sayfa, Alp Yayınları.
- Bir İdam Mahkûmunun Son Günü, Victor Hugo, Çeviren Volkan Yalçıntoklu, İstanbul, 2013, 99 sayfa, Türkiye İş Bankası.
- Yanlış İliklenen Düğme-Geçmişler Gelecek Arasında Cumhuriyet, Erdoğan Aydın, İstanbul, 2025, 678 sayfa, SRC Yayınları.
- Yunanlıların Uşak’ı İşgali ve Esaret Sancısı, Sadiye Tutsak, İstanbul, 2015, 463 sayfa, Yeditepe Yayınları.
- Tarihi ve Kültürel Boyutlarıyla Fatsa, Editörler: Murat Özkan, Kâmil Yavuz, Cevat Erbil. Ankara- 2024, 457 sayfa, Fenomen Yayıncılık-Fatsa Belediyesi
Bu listedekilerden en keyif aldıklarım Ayhan Sarıhan’ın kitaplarıdır. Benim Yeşil Pasaportum Var kitabı, Aziz Nesin’in mizahını aratmayacak mükemmellikte.
4. sıradaki Ziya Yılmaz kitabı, tanıdığım bir simanın 1970’li yılların karanlık siyasi labirentlerinde nasıl sağ kaldığını anlatması açısından bir döneme tanıklık yapıyor.
Listenin 12. Sırasında Aydın Erdoğan’ın Yanlış İliklenen Düğme kitabının konusu, benim de yazılarımda değinmekten geri kalmadığım devletin daha Kurtuluş Savaşı ortalarından başlayarak işçi, köylü ve Kürtlere sırtını dönen politikalarının eleştirisine ayrılmış ezber bozan kitaplardan. Yazarının verdiği bilgiye göre bir yılda birkaç baskı yapmış ve yazarı birçok kentte kalabalık izleyici kitlelerine bu konuda konferanslar veriyor.
13. kitap da Uşak Sadiye Belediye Başkanı tarafından kitap fuarı için çağrıldığımız gün, bir rastlantı sonucu karşılaşmamızda yazarı tarafından verilmişti. Profesör Tutsak, araştırma, tasnif ve sunuş yöntemlerinden başka tarih yazımında en çok ihtiyacımız olan nesnelliği ile de titrinin hakkını veriyor.
Okumakta olduğum Fatsa Tarihi ile ilgili kitapta ise Fatsa tarihi ve kültürü ile ilgili 25 araştırma yer alıyor. Araştırmaların birinde Fatsa Kültürüne katkıda bulunanlar arasında (Halit Suiçmez’in “Fatsa’nın Türk Edebiyatına Yansıması” makalesi) adım geçiyor ve katkılarım 37 satırla anlatılıyor. Demek ki neymiş, “İyilik yap denize at, balık bilmezse Halik bilir” dedikleri gibi dişe dokunur bir şey yazarsan, bunlar bir gün ehlinin eline geçer ve değerlendirilir.
Gelecek yazıda 2015’te yazı çalışmalarımı anlatacağım.
(21 Aralık 2025)
