“Uyanın, susmayın, sevin, sevin ki insan kalabilesiniz…” Aşık Mahsuni Şerif

TDK' ya göre anlamı şu şekildedir: Halk ozanı; bir edebiyat terimidir. Halk içinde yetişen, deyişlerini genellikle sazla söyleyen, sözlü şiir geleneğine bağlı ozan, saz şairi, halk şairi, âşık.

 “Halk Ozanı”, halkını can gözüyle görür. Duyar, yaşar, düşünür ve söyler. Halkının da gözüdür, kulağıdır, dilidir ve yüreğidir. Yaşamı da iyi gözlemleyendir.   Bilge kültür insanıdır.

Halkın konuşan çığlık atanı ve haykıranıdır. Acıdan susuzluktan ve darbelerden kavrulan çatlayan dudaklarıdır. Toplum ruhunu da canlı tutar. Geçmişle gelecek arasında bağ kurar. Doğa, hayvan halk, vatan, hak sevgisi özelliklerini de taşır.

Kendine özgü bir yapısı vardır. Kültürel değerleri de kuşaktan kuşağa aktarır. Kültüründe yaşamasına katkı sağlamış ve kalıcı kılmışlardır. Yaşam mücadelesi sürecinde de yerini alır.

Ezen ezilen mücadelesinde sözleriyle ezgilerini sunar.   Halkın sesi olur. Toplumun tarafındadır. Dilini de kırbaç gibi kullanır. Sisteme muhaliftir ve eleştirendir.   Hiçbir zaman herhangi bir menfaat düşünmeden toplumun yanında olandır.

 Çıkarın peşinde koşmaz.  Yöneticilere dalkavukluk yapan değildir. Yöneticileri uyarandır. Aksaklıkları, baskıları haykırandır. Haksızlığın karşısında eğilemeyen ,susmayandır.

Dürüstlüğünden, kişiliğinden, duruşundan, taviz vermez. Aynı zamanda bedel ödeyen insandır. Vicdanından taviz vermeyendir. Dipten doruğa uzanan  dert küpüdür. Başkaldırı ve direnmedir.  

Gerçeklerin peşindedir.  Yolu engebeli ve zordur. Toplumdaki olumlu ya da olumsuz gelişmeleri de dile getirir. Halkının dertleriyle dertlenir.  Halkının sevinciyle de sevinir. Gelecek nesillere de mesaj verir.

Duygularını saz eşliğinde anlatarak gerek ders gerek öğüt verir. Halk ozanlarının doğaçlama saz çalıp türkü söyleme özellikleri de yer alır. 

Çok sözlüdür, şakacı, güzel ve tatlı konuşandır. Deyişlerle, koşuklarla anlatımını zenginleştirendir. Dili yalın ve içtendir. Yazıp aynı zamanda çalıp söyler. Özgür insanın dünya görüşü, ahlaki ve estetik anlayışını da ifade   eder.

 Birlikteliğin, beraberliğin, özgür düşüncenin savunucusudur. Barışın sevginin, hoşgörünün taşıyıcısıdır.  Her yerde, her koşulda , halkçıdır. Yurt severdir. Çevik, atılgandır. Hümanisttir ve sevecendir. Kadın ve erkek eşitliğini savunur.

Bileştiricidir , bütünleyicidir. Temel hak ve hukuktan yanadır. Eşitlikçi ve adildir. Yeniliklerden yana tavır koyar. Emeğe saygı duyandır. Yaratıcılığın, üreticiliğin, ürünüdür.

 Görmeyen gözden, kuruyan derelerden yanadır. Duymayan kulaklara ses olandır. Kalem tutmayan ellerin kalemidir. Dilsizlerin dili olur.  Dertlilere   güçsüzlere de ses verendir.

Akıl ve bilimi savunur. Halkı aydınlatan, yol gösterendir. Kaynağına akan bir ırmak gibidir. Ömür boyu dinlenendir. Dünya var oldukça halkların ozanları var olacaktır. Halk ozanlarının buluştuğu yer, halkın gönlü olacaktır.

Özgür Karakaya

ozgur694@hotmail.com