Rogg & Nok
SHARInG-MeD Projesi
SHARInG-MeD Projesine Bir Bakış, Mantıksal & Yapısal Özet ile Analitik Yorum
Aşağıda verilen metinde Saygın Prof. Dr. İbrahim ORTAŞ’ın bildirim yazısında; SHARInG-MeD Projesi, Akdeniz havzasında giderek artan toprak bozulması, kuraklık ve biyoçeşitlilik kaybı gibi ekolojik tehditlere karşı bilimsel çözümler üretmeyi hedefleyen disiplinlerarası ve çok ortaklı bir girişimdir. Proje, mevcut çevresel sorunların yalnızca biyofiziksel yönleriyle değil, aynı zamanda ekonomik ve toplumsal etkileriyle de bütüncül bir yaklaşımla ele alınmasını önceliklendirir.
Aşağıda verilen metinde, proje; iklim değişikliğinin tetiklediği kuraklık ve toprak bozulmasının, tarımsal üretimde ve gıda güvenliğinde oluşturduğu riskleri analiz etmektedir. Bu çerçevede, farklı lokasyonlardan belirli derinliklerde alınan toprak örnekleriyle fiziksel, kimyasal ve biyolojik analizler gerçekleştirilmekte, veriler sayısal haritalara işlenerek toprak yönetimi modelleri geliştirilmekte ve tarımsal yapıların iklimsel risklere karşı dayanıklılığının artırılması amaçlanmaktadır. Yapısal açıdan proje; akademik birliktelikler, uluslararası işbirlikleri ve farklı uzmanlık alanlarına sahip laboratuvarlardan oluşan çok yönlü bir ağ ile yürütülmektedir. Toplanan veriler ise yalnızca güncel durumun fotoğrafını çekmekle kalmaz; aynı zamanda gelecekteki sürdürülebilir toprak yönetimi stratejilerine de rehberlik eder.
Aşağıda verilen metinde yakından bakıldığında, SHARInG-MeD Projesi’nin en çarpıcı yönü, klasik gözlemsel araştırmanın ötesine geçerek coğrafi bilgi sistemleriyle yenilikçi veri entegrasyonu sağlamasıdır. Elde edilen bulgular, yalnızca toprak sağlığı ve tarımsal dayanıklılığı artırmakla kalmayıp; tarım politikalarının şekillenmesinde, eğitim, farkındalık ve sürdürülebilirlik bilincinin gelişmesinde de önemli bir rol oynar. Ayrıca; çiftçiler, öğrenciler, akademisyenler ve toplumun duyarlı kesimleriyle kurulan etkileşimli ağlar sayesinde, toprak sağlığına yönelik toplumsal katılım ve bilinç de güçlenmektedir.
Aşağıda verilen metinde SHARInG-MeD Projesi, Akdeniz’in kurak alanlarında toprak sağlığını ve tarımsal yapının sürdürülebilirliğini güvence altına alacak, mevcut sorunlara bilimsel ve uygulamalı çözümler sunan örnek bir model olarak öne çıkmaktadır.
SHARInG-MeD (Soil Health And Agriculture Resilience Through An Integrated Geographical Information System Of Mediterranean Drylands) Projesi, Akdeniz havzasında iklim değişiminin yol açtığı toprak bozulmasını ve kuraklığı odağına alarak, bölgedeki tarımsal dayanıklılığı ve toprak sağlığını güçlendirmeyi hedeflemektedir. Proje, hem bilimsel analizler hem de geniş kapsamlı arazi çalışmaları ile geleceğin tarımına ışık tutacak bir multidisipliner yaklaşım sergilemektedir.
Mantıksal ve Yapısal Özet
- Problem Tanımı: Akdeniz havzasında iklim değişikliği, toprakların yaklaşık %70’inde bozulmaya neden olmuş, toprak kalitesi ve verimliliği düşmüştür. Kuraklık ve sucul ekosistem kaybı, doğal biyoçeşitliliği tehdit etmekte ve iklimsel değişimleri tetiklemektedir.
- Küresel ve Bölgesel Etki: Arazi bozulumunun Avrupa ekonomisine yıllık yaklaşık 50 milyar avro maliyeti olduğu belirtilmiştir. Son dönem küresel haritalar ve uydu verileri, kuraklık ve arazi bozulmasının en yoğun Akdeniz bölgesinde yaşandığını göstermektedir.
- Bilimsel Yaklaşım: Proje kapsamında, Türkiye’nin farklı jeoloji ve arazi yapılarını temsil eden 120 lokasyonda, toplam 480 toprak örneği alınmıştır. Bu örnekler fiziksel, kimyasal ve biyolojik açılardan analiz edilecektir. İtalya/Pisa Üniversitesi temel analizleri, Fas/Ibn Zohr Üniversitesi nematod analizleri, İspanya/Granada Üniversitesi ise mikrobiyolojik ve genom analizleri gerçekleştirecektir.
- Veri Yönetimi ve Modelleme: Elde edilen analiz sonuçları sayısallaştırılarak toprak haritalarına işlenecek ve bütüncül toprak yönetimi modelleri oluşturulacaktır. Proje, iklim verileri ve toprak göstergelerini entegre ederek, toprak sağlığının ve tarımsal yapıların iklimsel risklere karşı dayanıklılığını artırmayı amaçlamaktadır.
- Toplumsal Katılım: Proje; çiftçiler, üreticiler, akademik çevreler, öğrenciler ve duyarlı toplum kesimlerini toprak sağlığı ve sürdürülebilir toprak yapısı konusunda bilinçlendirmeye davet etmektedir.
- Etkinlik ve Yaygınlaşma: Projenin ikinci olağan toplantısı ve ilgili yaz okulu, 1–4 Eylül 2025 tarihlerinde Çukurova Üniversitesi’nde gerçekleştirilecektir.
Analitik Yorum
Akdeniz havzasındaki toprak sağlığının bozulması, yalnızca bölgesel tarımın geleceği açısından değil, aynı zamanda Avrupa ekonomisi ve biyolojik çeşitlilik için de kritik bir tehdit oluşturmaktadır. SHARInG-MeD Projesi, multidisipliner ve uluslararası iş birlikleriyle, toprak sağlığının bütüncül biçimde iyileştirilmesine yönelik bir yol haritası sunmaktadır. Farklı uzmanlık alanları ve laboratuvarlarda yapılan çok katmanlı analizler, toprak bozulmasının nedenlerini ve etkilerini derinlemesine anlamamızı sağlamaktadır.
Projenin en güçlü yönlerinden biri, toprak sağlığının geliştirilmesiyle birlikte tarımsal yapıların iklimsel risklere karşı dayanıklılığının artırılmasıdır. Elde edilen bulguların coğrafi bilgi sistemlerine entegre edilmesi, gelecekte sürdürülebilir arazi yönetimi ve tarım politikalarının oluşturulmasına rehberlik edecektir. Uluslararası düzeyde milyarlarca euroluk projelerin üretildiği bu alanda, SHARInG-MeD Projesi hem yerel hem bölgesel hem de küresel etkiler yaratma potansiyeline sahiptir.
Sonuç olarak, SHARInG-MeD Projesi, Akdeniz bölgesinin karşı karşıya olduğu toprak bozulması ve kuraklık sorunlarına bilimsel, analitik ve toplumsal açıdan bütüncül çözümler geliştiren öncü bir girişim olarak öne çıkmaktadır. Toprak sağlığı ve tarımsal dayanıklılığın güçlendirilmesi, iklim değişimiyle mücadelede sürdürülebilir gelecek için vazgeçilmezdir.
Tarih: 27 Ağustos 2025, Adana
Rogg & Nok Analiz Merkezi
